Jan Wiersma - Kampnummer 69631
In Harlingen, op donderdagavond 11 januari 1945, wordt Jan Wiersma tezamen met 17 andere personen gearresteerd door Zollgrenzschutzpolizei (Zoll). De arrestaties door de Zoll gebeurde in opdracht van de Sicherheitspolizei (Sipo).
Eerder die dag waren er in Leeuwarden vijf arrestanten, die al op 9 en 10 januari in Harlingen gearresteerd waren, onder zware druk verhoort door de Sipo en de Sicherheitsdienst (Sd). Tijdens dit verhoor had èèn van de arrestanten namen genoemd van mensen die in Harlingen betrokken waren bij de verspreiding van illegale bladen als BBC-nieuws en/of Trouw en het ophalen van geld ten behoeve van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO).
Tijdens de razzia van 11 januari, die om 21.00 uur begon en doorging tot ver in de nacht, werden de 18 personen gearresteerd te weten:
Dhr. H. Alkema (manufacturier)
Ds. A. Bos (predikant)
Dhr. J. Drost (kruidenier)
Dhr. S. Gerber (student)
Dhr. J. A. Huijser (bloemist)
Dhr. Th. H. Jorna (distributieambtenaar)
Mej. A. Noordbeek (distributiemedewerkster)
Dhr. K. Norg (Belastingambtenaar)
Dhr. Tj. Plekker (slager)
Dhr. A . Schaafsma (ambtenaar invoerrechten en accijnzen)
Dhr. J. van der Schoot (directeur wasserij)
Dhr. H. Strak (winkelier)
Dhr. T. de Vries (makelaar)
Dhr. J. J. Weitenberg (visserman)
Dhr. K. N. Weitenberg (distributieambtenaar)
Dhr. J. van Wier (secretarieambtenaar)
Dhr. J. Wiersma (expediteur)
Dhr. W. de Wit (ambtenaar rijksbelastingdienst)
Deze arrestanten werden 's nachts om 01.30 ingesloten in het politiebureau van Harlingen. Die nacht is in het politiebureau tweemaal een vlucht- en onderduikplan besproken met de dienstdoende agenten. Enkele arrestanten durfden het risico van ontvluchten en onderduiken niet aan, dus wordt tweemaal het aanbod van de politieagenten om te vluchten en onder te duiken afgewezen.
Op vrijdag 12 januari worden de arrestanten overgebracht naar het Huis van Bewaring in Leeuwarden.
In het weekend van zaterdag 13 en zondag 14 januari worden de arrestanten door de Sipo (Sonderkommando Albrecht) verhoord. Tijdens deze verhoring worden de arrestanten blootgesteld aan een spervuur van vragen, aan schelden, vloeken en mishandeling. De verklaringen welke door de arrestanten tijdens de verhoren zijn afgelegd, worden voorgelegd aan SS-Hauptsturmführer Arthur Wilhelm Albrecht.
Op maandag 15 januari wordt Jan Wiersma met 14 andere arrestanten overgebracht naar het Scholtenhuis in Groningen. In het Scholtenhuis worden de arrestanten nog kort verhoord door SS-Hauptscharführer R. W. Lehnhoff.
Jan Wiersma wordt "zur arbeit eingesetzt", deze straf zal worden uitgevoerd in Konzentrationslager (KZ) Neuengamme nabij Hamburg.
In de nacht van 15 op 16 januari wordt een grote groep gevangenen (ongeveer 110 personen) verzameld en met bussen overgebracht naar het station Groningen. Daar worden de gevangenen in klaarstaande goederenwagons gejaagd.
Na een reis van twee dagen komt de trein, op 18 januari, aan op de Lagerbahnhof van het KZ Neuengamme. Jan Wiersma wordt wordt met zo'n 40 andere gevangenen van het transport ondergebracht in Block 15 van KZ Neuengamme. Jan Wiersma krijgt het kampnummer 69631.
Al na enkele dagen worden de gevangen van Block 15 ingezet voor opruimingswerkzaamheden in Hamburg (KZ ausenlager Hamburg Veddel – Dessauer Ufer). Een bombardement, uitgevoerd door 250 geallieerde bommenwerpers, had een paar dagen eerder een grote ravage veroorzaakt in Hamburg, zijn havens en scheepswerven. De gevangenen moesten puinruimen en blindgangers verwijderen zodat de werkzaamheden op de scheepswerven snel konden worden hervat.
De opruimingswerkzaamheden zijn lichamelijk zwaar en de werkdagen duren 10 á 12 uur. Het zware werk, onvoldoende eten en de erbarmelijk hygiënische omstandigheden zijn Jan Wiersma noodlottig geworden, hij overlijdt op 16-02-1945, 38 jaar oud. Van de groep uit block 15 heeft slechts een enkeling de oorlog overleeft.
Jan Wiersma wordt begraven op de Friedhof Ohlsdorf te Hamburg, op 25 oktober 1951 om 14.00 uur is Jan Wiersma herbegraven op de algemene begraafplaats in Harlingen.
